7 stijlen van leiderschap ontrafeld
Wat maakt dat mensen jou willen volgen? Wat is jouw natuurlijke leiderschapsstijl, en welke ondersteunende stijlen zet je daarnaast in? Wat gebeurt er met jouw stijl als je onder druk komt te staan – en hoe tevreden ben je dan met jezelf? Tot slot: in welke stijl zou jij je verder willen ontwikkelen, en wat zou dat je opleveren?
Dit zijn vragen om in gedachten te houden terwijl je dit artikel leest. Er zijn geen goede of foute antwoorden: elke stijl heeft zijn eigen kracht én valkuilen, en de effectiviteit ervan hangt sterk af van de context waarin je opereert. Denk bijvoorbeeld aan een crisissituatie in een winkel: wil je dan uitgebreid overleggen over vijf mogelijke vluchtroutes, of heb je behoefte aan iemand die direct zegt wat je moet doen?
Ontdek hieronder de 7 stijlen van leiderschap – en leer meer over jezelf.
De Visionair
De visionair leidt vanuit toekomstgericht denken. Hij heeft een sterk beeld van wat er kan zijn, en gelooft daar onwrikbaar in. Zijn kracht zit in het inspireren van anderen met zijn visie – niet per se in het uitwerken van de concrete stappen daar naartoe. Als anderen zijn enthousiasme niet delen of niet in actie komen, kan dat leiden tot frustratie: “Waarom ziet niemand dit? Waarom gebeurt er niets?”
Voorbeelden: Martin Luther King, Nelson Mandela.
De Magiër
De magiër is creatief, vernieuwend en oplossingsgericht. Hij denkt groot, werkt hard, neemt risico’s en wil vooral transformeren – geen kleine optimalisaties, maar echte doorbraken. In tegenstelling tot de visionair is hij daadkrachtig en actiegericht. Soms is zijn sturing dwingend, maar altijd met het hogere doel voor ogen.
Voorbeelden: Steve Jobs, Richard Branson, Walt Disney, Michelangelo, Steven Spielberg.
De Keizer
De keizer biedt structuur, duidelijkheid en richting. Hij werkt vanuit een hiërarchisch model: “Ik denk, jullie doen.” Zijn leiderschap is top-down en gericht op controle, stabiliteit en resultaat. Tegenspraak is zeldzaam gewenst, want gezichtsverlies is ondenkbaar. Voor velen biedt hij veiligheid; voor anderen voelt hij autoritair.
Voorbeelden: Margaret Thatcher, Alexander de Grote, Alex Ferguson.
De Krijger
De krijger staat voor actie, lef en rechtvaardigheid. Geen lange discussies, maar aanpakken. Als hij in een missie gelooft, zet hij zich daar volledig voor in. Hij handelt intuïtief, is direct en leert liever door te doen dan door te praten. Fouten maken mag – maar niet te vaak dezelfde.
Voorbeelden: Robin Hood, George Washington, Admiraal Nelson.
De Spreker
De spreker verbindt door taal. Hij voelt zijn publiek feilloos aan, spreekt hun taal en weet complexe boodschappen helder en persoonlijk over te brengen. Hij leeft in het nu en zoekt via zijn eigen verhaal de verbinding met de ander. Zijn kracht ligt in overtuiging en beïnvloeding, gevoed door oprechte betrokkenheid.
Voorbeelden: Barack Obama, John F. Kennedy.
De Goeroe
De goeroe wordt erkend om zijn wijsheid. Hij deelt inzichten, stelt vragen, en biedt ruimte voor reflectie. Volgers zoeken hem op vanwege zijn kennis en beschouwende houding. Zijn drijfveer is niet het ego, maar het grotere geheel. Hij staat niet boven anderen, maar naast hen.
Voorbeelden: Albert Einstein, Dalai Lama, Mahatma Gandhi.
De Gever
De gever leidt vanuit dienstbaarheid. Hij stelt zich ten dienste van het grotere geheel, helpt anderen om tot bloei te komen en gunt hen de eer voor behaalde resultaten. Hij staat vaak op de achtergrond, maar is van onschatbare waarde. Zijn stijl is ondersteunend, empathisch en ruimtegevend.
Voorbeeld: Moeder Teresa.
Tot slot
Leiderschap is geen vast gegeven, maar een dynamisch spel tussen persoon, context en intentie. Je hoeft niet in één stijl te passen – sterker nog, de meeste leiders wisselen afhankelijk van de situatie. Door te reflecteren op je eigen voorkeuren en valkuilen, kun je gerichter ontwikkelen. Welke stijl wil jij verder versterken? En wat vraagt dat van jou?
3 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.Leuk artikel, Marco. Ik blijf jullie volgen ook al ben ik nu 2 jaar met pensioen bij Shell, waarbij ik nog steeds met genoegen terugdenk aan de workshop die we met jou en Jacco hadden in Blijdorp Zoo.
Over 7 stijlen van leiderschap gesproken. Mijn broer Jan-Benedict, die prof in de USA is, heeft een boek “TIME TO LEAD – Lessons for today’s leaders from bold decisions that changed history” geschreven. Daarin onderscheidt hij eveneens 7 leadership styles die uietaard wat afwijken van die van jou, en waarin hij voor iedere stijl twee of drie historische leiders bespreekt, en toepassingen trekt voor het heden. Verschillende leiders die jij bovenstaand noemt (Martin Luther King, Mandela, Thatcher, Alexander de Grote, Washington) bespreekt hij ook in zijn boek. Een aanrader! Veel groeten, en hopelijk nog eens tot ziens,
Paulus Steenkamp