Grenzen stellen maakt teams productiever en leuker om in te werken!
Wanneer wij met teams in gesprek gaan, horen we vaak termen als ruimte, vrijheid en autonomie. Hoewel deze begrippen soms als synoniemen worden gebruikt, hebben ze voor elk team vaak een unieke betekenis en lading. Een terugkerend thema in de gesprekken met teams is de wens naar meer ruimte, meer vrijheid en meer autonomie – de behoefte om zelf te kunnen bepalen en organiseren.
Tegelijkertijd lijkt het alsof deze verlangde vrijheden steeds meer worden ingeperkt. Uitspraken zoals ‘het management bepaalt alles’ of ‘de processen zijn zo strak dat we geen ruimte meer hebben’ komen veel voor. Ook horen we vaak dat ‘de planning zo krap is dat er geen andere aanpak mogelijk is’ of dat ‘het systeem ons dwingt om het op een bepaalde manier te doen’. We hebben allemaal wel dag-dagelijkse voorbeelden waaruit voor ons toch echt blijkt dat onze autonomie onder druk staat.
Autonomie in teams
Wat speelt hier nu? Het is duidelijk dat maatregelen, kaders en spelregels onze vrijheid kunnen beperken. En dat voelt vaak onprettig of ongemakkelijk, alsof we geen keuze meer hebben. Verschillende onderzoeken tonen aan dat autonomie juist een positief effect heeft op de betrokkenheid en motivatie van medewerkers. Teams die voldoende autonomie ervaren, betekenisvol werk doen en competent zijn in hun taken, presteren productiever.
Vrijheid en autonomie in high-performing teams
Hoe zit het dan met vrijheid en autonomie bij teams die uitblinken, de zogenaamde ‘best in class’ teams? Kunnen we daar iets van leren? In teamcoaching maken we vaak het onderscheid tussen ruimte en leegte om het verschil tussen het afbakenen en beperken van autonomie duidelijk te maken. ‘Speelruimte’ verwijst naar de autonomie binnen duidelijke kaders, terwijl ‘leegte’ staat voor onbeperkte bewegingsruimte zonder grenzen.
Geen vrijheid zonder grenzen
En hier zien we iets opmerkelijks: teams en medewerkers presteren beter wanneer er duidelijke kaders zijn. De vrijheid of autonomie is in deze context niet onbeperkt, maar bewust afgebakend. Leegte, oftewel het ontbreken van richting en regels, leidt er vaak toe dat mensen zich aan hun lot overgelaten voelen. Onbegrensde vrijheid kan onzekerheid en onduidelijkheid veroorzaken, wat juist een negatief effect heeft op de prestaties van teams. Vrijheid gaat namelijk altijd gepaard met verantwoordelijkheid. Meer vrijheid is lang niet altijd beter.
Het beperken van vrijheid draagt bij aan betere teamprestaties en versterkt het werkplezier! Mits hierover maar het gesprek wordt gevoerd en er recht wordt gedaan aan de kwaliteiten van de medewerkers.
Zo kan ruimte in je team werken
In onderstaande video zie je een case van een team dat veel ruimte nam en kreeg en waar dat goed werkte.
Is de video niet goed zichtbaar? Bekijk hem op YouTube.
0 antwoorden