Zo ben ik nu eenmaal!
Je manager, je partner of je vrienden vinden dat jij je in bepaalde situaties anders zou moeten gedragen of je anders zou moeten opstellen. Maar dat gaat echt niet lukken! Je bent nu eenmaal een verlegen type en dus geef je niet snel je mening. Of je bent nu eenmaal erg prikkelbaar en dus zeg je regelmatig iets waar je achteraf spijt van hebt. Of je bent nu eenmaal… er zijn vele variaties te bedenken.
Zo ben ik nu eenmaal
Je bent hier niet uniek in. Iedereen heeft een patroon waarvan hij zegt: ’zo ben ik nu eenmaal!’ In principe klopt deze uitspraak ook. Je ziet je gedrag op een manier die aansluit bij je overtuigingen en interpretaties. Daarmee creëert het rust en overzicht binnen je leven. Immers, wat je niet kunt veranderen zullen jij en anderen moeten accepteren. Daar hoef je geen energie in te steken. En door te zeggen ‘zo ben ik nu eenmaal!’ maak je dit gegeven expliciet. Het nadeel van het uitspreken van deze zin is dat je daarmee ook je eigen gedrag aan het rechtvaardigen bent en het patroon waar je in zit verder verstevigt. Als je doet wat je altijd gedaan hebt, krijg je wat je altijd gekregen hebt. Of dat echt effectief is…
Je volgt jouw patronen
De patronen zijn veelal ontstaan tijdens je jeugd (als volwassene blijf je ook nieuwe patronen ontwikkelen). Je hebt algemene wetten vastgesteld die vrij stellig zijn zoals ‘ik ben mooi/lelijk/dom/slim/…’ of ‘mensen vinden me aardig als ik mijn mening voor me houd.’ En daar ben je naar gaan handelen. Deze patronen kunnen tijdens je jeugd makkelijk ontstaan omdat je als kind geneigd bent zwart-wit te denken met niet al te veel nuances; ‘Eva doet nooit aardig tegen mij’ of ‘jij bent het altijd met me oneens.’ Hoe vaker je deze overtuigingen hebt uitgesproken en je ernaar hebt gehandeld, des te sterker zijn ze je gedrag als volwassene gaan bepalen.
Als je een ‘zo ben ik nu eenmaal!‘ patroon écht wilt veranderen dan moet een vicieuze cirkel doorbroken worden. De cirkel van ervaringen, interpretaties, besluiten, gedragingen, reacties, naar wederom ervaringen, etc. Laten we de stappen van de cirkel eens nader bekijken.
Stap 1: ervaringen
Hier gaat het om de concrete situatie zonder daar een oordeel aan te koppelen. Gewoon de feitelijkheden zoals e.e.a. zich heeft afgespeeld (belangrijk daarbij is de invloed van je ouders, die zelf ook ingesleten patronen hadden).
Twee voorbeelden van ervaringen (waar in de rest van dit artikel op wordt voortgebouwd):
- Je vader en moeder hebben onvoorwaardelijk vertrouwen in je. Ze spreken dit steeds uit.
- Je wordt op school steeds buitengesloten. Je weet niet waarom en je kijkt vaak slechts toe.
Stap 2: interpretaties
De ervaringen ga je betekenis geven. Een proces waar we steeds mee bezig zijn als kind en als volwassene. Volledig gelijke situaties worden door eenieder op eigen wijze geïnterpreteerd. Dit zijn dan ook unieke vertalingen.
Twee voorbeelden van interpretaties (voortbouwend op de vorige stap):
- Door het uitgesproken vertrouwen leer je te vertrouwen op jezelf. Ik mag er zijn.
- Omdat je steeds wordt buitengesloten krijg je de overtuiging ‘ik ben niet de moeite waard.’
Stap 3: besluiten
Dit zijn geen logische besluiten gebaseerd op objectieve informatie. Maar eerder besluiten vanuit emotie waarbij het besluit onbewust wordt genomen. Als je het besluit opvolgt, dan lijkt het of de situatie ook als vanzelf oplost.
Twee voorbeelden van besluiten (voortbouwend op de vorige stap):
- Je besluit: ‘Ik kan me kwetsbaar opstellen want mensen hebben het goed met me voor.’
- Je besluit: ‘Ik voeg niets van waarde toe aan het leven van anderen dus ik kies voor mezelf.’
Stap 4: gedragingen
Als je (onbewust) het besluit hebt genomen dan is de logische vervolgstap om daarnaar te gaan handelen. Je past je gedrag aan op basis van de nieuwe overtuigingen. Voor de mensen om je heen is het niet altijd te begrijpen waarom je je ineens anders gaat gedragen.
Twee voorbeelden van gedragingen (voortbouwend op de vorige stap):
- Je stelt je kwetsbaar op, bent open over je gevoelens en maakt makkelijk contact.
- Je trekt je terug. Als anderen je aardig benaderen ben je achterdochtig.
Stap 5: reacties
Mensen reageren op hoe jij je gedraagt. Jouw gedrag roept tegengedrag op en heeft gevolgen. En deze gevolgen versterken het ontstane patroon. De ‘self-fulfilling prophecy’ is een feit, het patroon bewijst aan zichzelf dat het een correct patroon is.
Twee voorbeelden van reacties (voortbouwend op de vorige stap):
- Mensen benaderen ook jou gemakkelijk en stellen zich kwetsbaar op. Er ontstaat diepgang.
- Mensen voelen je achterdocht en laten je liever ‘links liggen. Je staat steeds meer alleen.
Vicieuze cirkel
Deze reacties van anderen bevestigen niet alleen eenmalig het patroon, maar zijn tevens het startpunt van de volgende cirkel. In zichzelf zijn het weer ervaringen die leiden tot interpretaties en besluiten, etc. Bij positieve patronen is dit fijn, maar bij negatieve en niet functionele patronen is het tijd om de vicieuze cirkel te doorbreken. Hoe? Door in te gaan zien hoe het patroon zich in de tijd ontwikkeld heeft. Door de verschillende stappen in het proces kritisch te bekijken en dan in te grijpen in een stap. Wat is er echt gebeurd en is het nodig om hier om te rouwen? Zijn de interpretaties feiten, wat zijn daar de bewijzen voor? Wat heb je besloten en durf je deze besluiten ook los te laten? Welke gedrag laat je zien en heb je het lef om met nieuw gedrag te experimenteren? Als je in de voorgaande stappen veranderingen doorvoert dan gaan er gegarandeerd ook veranderingen komen in de reacties van anderen.
Doorbreek ‘zo ben ik nu eenmaal’
Dit doorbreken van ‘zo ben ik nu eenmaal!‘ patronen is hard werken, erg confronterend en vraagt enorm veel doorzettingsvermogen. Je moet onder andere op zoek naar je (kinderlijke) overtuigingen, bereidt zijn deze te toetsen en te veranderen en aansluitend willen experimenteren met ander gedrag. Zoek hulp bij dit proces. Wil je daarbij ondersteuning van een gecertificeerde coach, neem dan contact met ons op.
Doorbreek je patroon en geniet van je nieuwe impact!
3 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.