Eerst JIJ: zelfzorg als basis voor krachtig leiderschap

Als leidinggevende ben je het anker en de drijvende kracht voor je team en de organisatie. Je laat krachtig leiderschap zien om vanuit oprechte verbinding te komen tot zakelijke resultaten. Hoe houd je dit vol, nu en in de toekomst? Dat begint met zelfzorg. Dit betekent dat, hoe raar het wellicht klinkt of voelt, je jezelf op de eerste plaats moet zetten. Immers, wanneer je zelf in balans bent, straal je niet alleen meer positieve energie uit, maar ben je ook beter in staat om met uitdagingen om te gaan en heldere beslissingen te nemen. Daarmee is zelfzorg een investering die zich vertaalt in onder meer verhoogde veerkracht, betere relaties met anderen en welke leidt tot duurzaam succes.

Maar wat bedoel ik met zelfzorg – wat is de basis? In dit korte artikel ga ik in op vier basiselementen van zelfzorg die een stevig fundament voor krachtig leiderschap vormen: slaap, hydratatie, beweging en voeding.

1. Slaap: het fundament van succes

Als leidinggevende is het verleidelijk om lange werkuren te maken en minder te slapen. Maar het negeren van voldoende slaap kan schadelijke gevolgen hebben voor je prestaties en welzijn. Slaap speelt immers een cruciale rol bij het herstellen van zowel je fysieke als mentale energie. Tijdens diepe slaapfasen worden cellen gerepareerd, immuunfuncties versterkt en hersenen gereinigd van afvalstoffen. Bovendien is slaap essentieel voor het verwerken van informatie, het consolideren van herinneringen en het bevorderen van creatief denken.

Een goede nachtrust is dus niet alleen een luxe, maar een noodzaak en voorwaarde voor krachtig leiderschap. Wanneer je goed slaapt, ben je alerter en beter in staat om beslissingen te nemen, maar ben je ook veerkrachtiger tegen stressvolle situaties. Enkele tips om je slaap te verbeteren:

1. Streef naar een consistente slaaproutine waarbij je elke nacht 7-9 uur slaap krijgt.
2. Creëer een comfortabele en donkere slaapomgeving om de kwaliteit van je slaap te verbeteren.
3. Vermijd computer- en telefoonschermen vlak voor het slapengaan. Probeer juist voordat je gaat slapen ontspannende activiteiten te doen, zoals lezen of mediteren, om je geest voor te bereiden op rust.

2. Vocht: hydrateer voor helderheid

Het belang van hydratatie mag niet worden onderschat, vooral voor leidinggevenden die constant mentaal en emotioneel betrokken zijn bij hun werk. Water is essentieel voor bijna elke functie in ons lichaam, van het reguleren van de lichaamstemperatuur tot het ondersteunen van de spijsvertering en het handhaven van de cognitieve functies. Een goede hydratatie is direct gekoppeld aan helder denken en goede concentratie.

Door jezelf goed gehydrateerd te houden, behoud je niet alleen je concentratievermogen, maar verbeter je ook je algehele stemming en energieniveau. Ook hier hebben we enkele tips voor je:

1. Zorg ervoor dat je gedurende de dag voldoende water drinkt, bij voorkeur ongeveer 8 glazen.
2. Houd een herbruikbare waterfles bij je om jezelf eraan te herinneren gehydrateerd te blijven, vooral tijdens drukke werkuren.
3. Het is nuttig om op te letten hoe je je voelt, omdat dorst vaak een signaal is dat je al licht uitgedroogd bent.

3. Beweging: energie opbouwen door beweging

In een wereld van zittende banen en constante schermtijd kan regelmatige lichaamsbeweging gemakkelijk over het hoofd worden gezien. Toch is beweging een krachtig hulpmiddel voor het opbouwen van fysieke en mentale energie, wat essentieel is voor leidinggevenden die anderen moeten inspireren en begeleiden. Lichaamsbeweging stimuleert onder meer de productie van endorfines, de zogenaamde “gelukshormonen”, die je stemming kunnen verbeteren en stress kunnen verminderen.

Door regelmatig te bewegen, bouw je niet alleen energie op, maar vergroot je ook je algehele welzijn en veerkracht. Deze tijdsinvestering heeft niet alleen positieve effecten op je vitaliteit, maar ook op je mentale helderheid en stressbestendigheid. Enkele tips om voldoende beweging te krijgen:

1. Streef naar ten minste 30 minuten matige tot intense lichaamsbeweging op de meeste dagen van de week. Dit kun je al snel bereiken door telefonische afspraken wandelend te doen.
2. Er zijn talloze vormen van beweging die je kunt verkennen en integreren in je routine; dit varieert van klassieke activiteiten zoals joggen en zwemmen tot meer meditatieve disciplines zoals yoga en krachttraining.
3. Het vinden van een bewegingsroutine die niet alleen effectief is, maar ook aansluit bij je interesses en die past bij je schema, vergroot de kans dat je deze op lange termijn volhoudt.

4. Voeding: voed jezelf voor succes

Voeding vormt de brandstof voor je lichaam en geest, en heeft directe invloed op je prestaties en energieniveaus. Als leidinggevende is het belangrijk om jezelf te voeden met de juiste voedingsstoffen om je lichaam optimaal te laten functioneren en je geest helder te houden. Het vermijden van snelle suikers en sterk bewerkte voedingsmiddelen kan schommelingen in de bloedsuikerspiegel voorkomen en je concentratie gedurende de dag stabiliseren.

Door bewuste keuzes te maken in je voeding, leg je de basis voor duurzame energie en helder denken, wat essentieel is voor krachtig leiderschap. Enkele tips ten aanzien van voeding:

1. Kies voor een gebalanceerd dieet dat bestaat uit een verscheidenheid aan voedzame voedingsmiddelen. Dit omvat groenten, fruit, volle granen, magere eiwitten en gezonde vetten.
2. Probeer regelmatig te eten en sla geen maaltijden over, aangezien een stabiele bloedsuikerspiegel essentieel is voor een consistent energieniveau en focus.
3. Let op hoe je lichaam reageert op verschillende voedingsmiddelen en maaltijden. Merk je een energiedip na bepaalde voeding of voel je je juist scherper en alerter na het eten van bepaalde maaltijden? Door aandacht te besteden aan deze signalen kun je je voeding verder optimaliseren.

Zelfzorg als basis voor je leiderschap

Door te erkennen dat zelfzorg en je eigen fysieke en mentale gezondheid de basis vormt voor krachtig leiderschap, kun je een solide fundament creëren om anderen te inspireren en te begeleiden. Actief aandacht schenken aan de vier basiselementen – slaap, vochtinname, beweging en voeding – biedt niet alleen directe voordelen voor jezelf, maar versterkt ook je vermogen om positieve impact te hebben op je team en organisatie. Zet deze fundamentele principes van zelfzorg om in consistente gewoonten en je zult ontdekken dat je niet alleen een krachtiger leidinggevende wordt, maar ook een gezonder en gelukkiger individu.

Meer over fit zijn en leiderschap

• Slaap als leiderschapsvaardigheid
• Ademhaling als leiderschapsvaardigheid
• Stress? Volg je hart.

Over de auteur

• 22 augustus 2023
/ door
• Marco Buschman

Ik ben een energieke en uitdagende leiderschapsexpert, team- en executive coach, internationaal facilitator, spreker en auteur van de bestseller Verbindend Vermogen. Ik richt me op de (door)ontwikkeling van het verbindend vermogen van leidinggevenden, executives en managementteams in binnen- en buitenland. In mijn optreden pak ik vragen praktisch en oplossingsgericht aan. Klanten omschrijven mijn stijl als optimistisch, daadkrachtig, invoelend, gepassioneerd, resultaatgericht en inspirerend. Lees verder