Overschatting van jezelf
Mijn zoon was 6 jaar toen hij het me rustig uitlegde. Hij zou wachten tot het einde van het seizoen. Pas als bekend was wie er kampioen in Spanje ging worden, dan zou hij ervoor kiezen om bij die club te gaan voetballen. Zodoende kon hij dan ook gelijk de Champions League winnen. Heerlijk toch, die kinderlogica? Als je ouder wordt, is het handig als je je eigen mogelijkheden en beperkingen kent. De linksbackpositie in de B3 van de plaatselijke voetbalvereniging is tegen die tijd wellicht alleszins redelijk.
Overschatting maar zeker ook onderschatting van jezelf moeten beide voorkomen worden. Ze kunnen namelijk leiden tot onverwachte en ongewenste situaties. Hoe wordt er door anderen tegen jou aangekeken? Hoe hoger je in de boom komt, hoe minder oprechte feedback je krijgt. Je komt dus op een bepaald moment in je leven of carrière waarbij je zelf moet kunnen inschatten wat je je wel of niet kunt permitteren.
Overschatting
Overschatting van jezelf is dan het grootste risico. Mooi voorbeeld is Tofik Dibi die in 2012 een gooi deed naar het lijsttrekkerschap van GroenLinks. Kennelijk vonden hij en zijn omgeving dat een goed idee. Zes jaar ervoor had hij zich, naar eigen zeggen voor de grap, opgegeven als kandidaat voor de Tweede Kamer. Kennelijk was het deze keer geen grap en dacht hij serieus dat hij zich kandidaat moest stellen.
Maar wie is Tofik Dibi dan? Voorafgaand aan zijn politieke avontuur had hij Media en Cultuur gestudeerd, omdat hij regisseur wilde worden. Met het uiterlijk van iemand die je zou verwachten in een tv-programma waarin iemand zijn pesters uit de middelbareschooltijd eindelijk weer eens onder ogen durft te komen. Hij heeft geen ervaring als leidinggevende en is inhoudelijk niet heel sterk. Kortom, alles behalve een logisch kopstuk voor een partij in nood.
PowNews had er een dankbaar slachtoffer aan. De afloop was zoals bekend dramatisch voor Tofik zelf, maar ook de partij was door al dat geharrewar beschadigd. Dit had natuurlijk voorkomen kunnen en moeten worden als hij al veel eerder een eerlijk zelfbeeld had ontwikkeld.
Onderschatting
Veel minder voor de hand liggend, maar even belangrijk, is het om jezelf niet te onderschatten. En dan heb ik het niet over valse bescheidenheid. Valse bescheidenheid is een slimme/sluwe manier om je voordeel te bereiken, maar hoeft niet samen te gaan met overschatting of onderschatting.
Onderschatting is als je meer kunt dan je zelf denkt. Voor een manager is het belangrijk om te weten wat je wel en niet kunt. Bij zelfonderschatting kan je omgeving meer van jou verwachten dan jij van jezelf verwacht. Mensen kunnen teleurgesteld in je zijn, terwijl jij zelf best tevreden bent. Of je laat kansen lopen omdat je denkt dat je er geen tijd of capaciteiten voor hebt. Daardoor wordt iets niet gedaan of door een ander gedaan, terwijl jij dat best had kunnen doen.
Feedback blijft belangrijk
Je zou zeggen dat de ideale manager eigenlijk geen feedback meer nodig heeft. Die weet precies wat hij wel of niet kan. Weet waar hij steken heeft laten vallen en kan dat erkennen en/of oplossen. Hij weet waar de grenzen van zijn mogelijkheden liggen. Maar… je kwaliteiten kunnen veranderen, zodat je je nooit kunt permitteren om te denken dat je hierin niet meer hoeft te investeren. En ook omstandigheden veranderen, waardoor het verwachtingspatroon verandert.
Zelf heb ik dat aan den lijve ondervonden toen ik bij een nieuwe werkgever kwam. Ik had bij mijn vorige werkgever een bepaald imago opgebouwd, waarbij iedereen wist dat een afspraak met mij in 100% van de gevallen werd nagekomen. Dat hoefde niet schriftelijk te worden bevestigd. Bij mijn nieuwe werkgever ging ik op dezelfde voet verder. Maar daar vond men dit niet alleen raar, het was zelfs verdacht. Er waren ervaringen met voorgaande managers dat zij afspraken niet vastlegden, zodat ze die later niet na hoefden te komen. En wie was ik dan wel dat ik dacht dat ik mijn opgebouwde krediet van mijn vorige werkgever gewoon kon oppakken en meenemen? Nee, dat moest ik natuurlijk gewoon weer opnieuw verdienen. En terecht. Maar intussen was ik met mijn aannames en zelfkennis wel op achterstand beland.
We hebben vast geen discussie met elkaar over het punt dat voldoende zelfkennis belangrijk is. Mijn vraag is meer waarom we dan allemaal zo krampachtig vasthouden aan beelden die we van onszelf hebben …?
0 antwoorden