Over afscheid nemen
Er was eens een kat; hij heette TomTom. TomTom was een kater, een rode kater, een rode jeweetwel-kater. Alleen niet dik en groot. Afijn, ik hoef je niet uit te leggen wat een TomTom is. Welnu, dit was er één in zakformaat.
En deze TomTom, bleek al gauw, had een heel ingewikkelde gebruiksaanwijzing. De gebruiksaanwijzing was in een taal geschreven die ik niet ken, misschien wel in het Swahili. Nu zijn er vast veel mensen die het Swahili uitstekend beheersen, zowel in woord als geschrift, maar daar hoor ik niet bij. Het duurde dus even voor ik deze TomTom onder de knie had.
Uiteindelijk – na ongeveer een jaar en veelvuldig op verkeerde knopjes te hebben gedrukt – was het dan zover. Wij snapten elkaar. Het werd “Oost-West-thuis-best” zullen we maar zeggen. Niet dat ik ooit een bestemming ingaf, dat zit niet in mijn aard. Het leven komt zoals het komt, dacht ik altijd. Plannen maken heeft geen zin; er gebeurt immers altijd wel iets waardoor je ze noodgedwongen gaat wijzigen. Nee, ik gebruikte mijn TomTom meer om te zien waar ik was en keek vooral op de, overigens zeer heldere en duidelijke, kaart.
En dat ging prima, jarenlang, zeventien jaren lang om precies te zijn. Ik reed rond in het leven, keek op de kaart waar ik mij bevond en gaf nooit een bestemming in.
Totdat – zoals alles in het leven onherroepelijk aan zijn einde komt – mijn TomTom begon te haperen. De accu raakte te snel leeg, het opladen lukte niet meer goed, de kaart werd minder helder. Ik moest er aan geloven: deze TomTom was op. Zijn einde was gekomen, het was tijd voor afscheid.
Het afscheid was mooi, het afscheid was goed.
En plotseling, volkomen uit het niets, was daar ook ineens de bestemming, de bestemming die ik nooit wilde intoetsen. Want met het afscheid van mijn TomTom besefte ik mij onverwachts dat ik te weinig afscheid heb (kunnen) nemen van mensen of van dingen. Terwijl afscheid nemen juist een belangrijk onderdeel is van een rouw- of een veranderproces. Het helpt bij het verwerken van verlies, het is het begin van het loslaten en daarmee laat het een nieuw begin toe.
Tegelijk met dat besef dacht ik terug aan mijn vertrek uit loondienst, alweer enkele jaren terug. Het gebeurde bij een bedrijf waar een strikte policy nageleefd diende te worden. Bij een vertrekkende medewerker, laten wij zeggen iemand die de FIRMA verlaat, diende er een “exit-gesprek” plaats te vinden. Een gekke term, natuurlijk. Een term die ontkent en afbreuk doet aan het feit dat een werknemer een nieuwe koers gaat varen. Een vertrekkende werknemer gaat immers helemaal niet exit, juist niet! De toekomst ligt open, het plannen maken, kan worden gestart! De deur naar de toekomst staat open om naar binnen te gaan. Mijn “exit-gesprek” is er overigens nooit geweest; foutje van de ZAAK…
Niet getreurd, hoor. Voor mij eenvoudigweg de zoveelste keer dat er voor mij geen afscheid bestond. En geen afscheid, geen bestemming. Zonder afscheid is de weg geblokkeerd. De weg naar acceptatie, de weg naar los kunnen laten. De weg die zorgt voor enthousiasme voor nieuwe plannen. Mijn bestemming? Geen idee. Die toetste ik dan ook nooit in.
En dat nu heeft mijn TomTom, mijn routeplanner van het leven, mij duidelijk gemaakt. Dus weet ik ook eindelijk ook wat de Swahili-termen “paka, lengo en programu” zo ongeveer betekenen. Blijkbaar was de bestemming in deze TomTom al voorgeprogrammeerd…
Overdenking
Steeds vaker duikt de term “exit-gesprek” op. Managers van velerlei aard, ook HR helaas, gebruiken dit woord om aan te geven dat een werknemer het bedrijf verlaat. Waarom is dit? Exit betekent uitgang. Het suggereert dat er voor een werknemer maar twee deuren bestaan; een voor erin en een voor er uit.
Waarom geen afscheid? Een afscheidsgesprek als onderdeel van het veranderproces, waar zowel werknemer als werkgever in verkeren, geeft de mogelijkheid om erkenning (of eventuele teleurstelling) voor geleverde wederzijdse diensten te delen. Het zorgt ook voor acceptatie; en daardoor een toekomstgerichte mind set voor beide partijen.
Exit dus met dat woord! Neem voortaan afscheid van elkaar en kijk daarna met nieuwe energie uit naar je volgende bestemming! Dat kan voor de werkgever een nieuwe invulling van de functie zijn of misschien een gereorganiseerde afdeling. Voor de werknemer gaan wel zeven nieuwe deuren open.
0 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.