NEE zeggen, zo doe je dat
Veel mensen vinden nee zeggen lastig. Maar wat maakt precies dat nee zeggen soms zo lastig is? Of je nu nee zegt tegen je partner, je vrienden, je manager is of tegen snoep, televisie, taken van anderen, overwerk, et cetera? Uiteraard kunnen hier vele redenen voor zijn. Een paar redenen die ik regelmatig hoor zijn: ‘Het is onbeleefd’, ‘Het kan mijn carrière of de vriendschap schaden’, ‘Het is niet collegiaal’, ‘Anders ben ik egoïstisch’, of: ‘Dat hoort niet.’ En zo zijn er nog vele redenen denkbaar. Ga maar eens bij jezelf te rade welke argumenten jij hebt om geen nee te kunnen, te mogen of te willen zeggen.
Geen nee zeggen = ja zeggen
Wat de redenen allemaal met elkaar gemeen hebben, is dat je zelf besloten hebt om deze zo belangrijk te vinden. Het belang dat je aan deze overtuiging hecht zorgt ervoor dat je dan maar géén nee zegt tegen datgene dat je wordt gevraagd. En… daarmee heb je feitelijk (on)bewust ja gezegd tegen het gevraagde. Het aanscherpen van dit bewustzijn en beseffen dat het om een keuze gaat die je keer op keer maakt, is de eerste stap in het leren nee zeggen. Nee zeggen betekent namelijk een keuze maken!
Bewuste keuzes maken
Hoe bewust maak jij keuzes in het leven? In welke mate onderzoek je waar je ja en nee tegen zegt? Als je bijvoorbeeld ja zegt tegen elke dag overwerken, ben je je er dan van bewust dat je nee zegt tegen je gezin, ontspanning en uitrusten? Of als je ja zegt tegen de deels irrationele angst dat je als oncollegiaal wordt gezien, dat je dan nee zegt tegen je zelfstandigheid? Je kunt het ook omdraaien. Immers, door bijvoorbeeld ja te zeggen tegen je waardigheid en het vertrouwen in jezelf, zeg je nee tegen je angst om je baan te verliezen en nee tegen machteloosheid. Of door ja te zeggen tegen persoonlijke coaching zeg je nee tegen stilstand en de rest van je leven hetzelfde werk blijven doen.
Onderliggende, onbewuste patronen
Nee zeggen is een uiting in gedrag die voortkomt uit je onderliggende gedachten, emoties, waarden en behoeften. Als je je daarvan bewust bent, ben je in staat om je gedrag te veranderen en daadwerkelijk vaker nee te zeggen.
Breng jouw ja’s en nee’s in kaart
Nee leren zeggen begint dus met consequent onderzoeken waar je ja en nee tegen zegt bij het maken van een keuze. Zodra je je hiervan bewust wordt, komen zogenaamde blinde vlekken of gewoontes duidelijker naar voren en creëer je energie om een keuze te durven maken. Daarmee komt het daadwerkelijk nee zeggen een stap dichterbij. Om je daarbij te helpen heb ik het werkblad ja en nee zeggen toegevoegd. Daarmee breng je jouw ja’s en nee’s in kaart.
Spreek de Nee uit
Als je dan de ja’s en nee’s in kaart hebt gebracht en een keuze hebt gemaakt, dan komt de volgende stap: het lef hebben om daadwerkelijk de nee uit te spreken. Daar kun je hele theorieën over ophangen maar … het gaat om het doen. Zie het nee zeggen als een spier die aangesterkt moet worden. Dat gebeurt niet door erover te praten, maar door in actie te komen en te gaan oefenen. Zelfs al vind je het eng en heb je allerlei rampscenario’s in je hoofd over wat er kán gebeuren als je nee zegt. Bedenk dan voor jezelf hoe reëel die angst is.
Nee zeggen in de praktijk
Mijn ervaring leert me dat de angst voor de consequenties vaak niet in lijn is met wat er in de praktijk gebeurt. Steeds hoor ik terug dat het eigenlijk allemaal best meeviel; eigenlijk begreep de manager of de partner het wel. De vraag die uiteindelijk steeds naar voren komt is of je wilt toegeven aan de vaak irreële gedachten over wat er allemaal mis kan gaan en dan maar ja zegt tegen iets wat je eigenlijk niet wil. Of ga je het avontuur aan en heb je het lef om je gedachten en je gevoelens te volgen en nee te zeggen tegen iets wat je niet wil? Dat leidt uiteindelijk tot een betekenisvol leven. Karin Bloemen zei ooit: ‘Ik ben liever de dader van mijn toekomst dan het slachtoffer van mijn verleden.’ Ben jij de dader of het slachtoffer van je eigen leven?
Oefening nee zeggen
Tot slot mijn uitdaging voor jou: zeg de komende drie weken minimaal 5 keer per dag nee! Dat hoeft niet gelijk in ‘wereldschokkende’ gebeurtenissen te zijn. Begin gewoon klein. Als iemand vraagt of je koffie wilt halen, iets voor hem of haar mee wilt nemen of als ze in de winkel vragen of je kleingeld hebt. Word nieuwsgierig naar je gevoel op het moment dat je nee zegt en wat er gebeurt in je omgeving. En nogmaals (wellicht ter bevordering van je motivatie): het gaat niet om het resultaat maar om het aansterken van de spier. Net als bij fitness gebeurt dat alleen door het daadwerkelijk te oefenen.
Zeg NEE tegen de goede dingen, zodat je JA kunt zeggen tegen de beste dingen.
Op zoek naar meer praktische tips? Bestel direct het boek Verbindend Vermogen. In dit boek inspireert Marco Buschman jou om oprechte verbinding aan te gaan met jezelf, de ander, het team, de organisatie en de samenleving. Aan de hand van bewezen theorie, herkenbare praktijkvoorbeelden, persoonlijke verhalen, verrassende filmpjes en krachtige oefeningen krijg je steeds meer zicht op wat verbindend vermogen voor jou inhoudt en hoe je het in kunt zetten binnen je privé en je werk.
3 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.