NEE zeggen, zo doe je dat
Wat maakt dat nee zeggen soms lastig is tegen je partner, je vrienden, je manager, snoep, televisie, taken van anderen, overwerk, et cetera? Uiteraard kunnen hier vele redenen voor zijn. Een paar redenen die ik regelmatig hoor: ‘Het is onbeleefd’, ‘Het kan mijn carrière of de vriendschap schaden’, ‘Het is niet collegiaal’, ‘Anders ben ik egoïstisch’, of: ‘Dat hoort niet.’ En zo zijn er nog vele redenen denkbaar. Ga maar eens bij jezelf te rade welke argumenten jij hebt om geen nee te kunnen, te mogen of te willen zeggen.
Wat de redenen allemaal met elkaar gemeen hebben, is dat je zelf besloten hebt om ze zo belangrijk te vinden en dus géén nee te zeggen tegen wat je wordt gevraagd. En … daarmee heb je feitelijk (on)bewust ja gezegd tegen het gevraagde. Het aanscherpen van dit bewustzijn, het gaat om een keuze die je keer op keer maakt, is de eerste stap in het leren nee zeggen. Nee zeggen betekent namelijk een keuze maken. Doe je dat niet, dan is de kans groot dat je later in je leven terugkijkt met spijt over de niet gemaakte keuzen (leestip: 5 keer spijt op je sterfbed).
Bewuste keuzes maken
Hoe bewust maak jij keuzes in het leven? In welke mate onderzoek je waar je ja en nee tegen zegt? Als je bijvoorbeeld ja zegt tegen elke dag overwerken, ben je je er dan van bewust dat je nee zegt tegen je gezin, ontspanning en uitrusten? Of als je ja zegt tegen de deels irrationele angst dat je als oncollegiaal wordt gezien, dat je dan nee zegt tegen je zelfstandigheid? Je kunt het ook omdraaien. Immers, door bijvoorbeeld ja te zeggen tegen je waardigheid en het vertrouwen in jezelf, zeg je nee tegen je angst om je baan te verliezen en nee tegen machteloosheid. Of door ja te zeggen tegen persoonlijke coaching zeg je nee tegen stilstand en de rest van je leven hetzelfde werk blijven doen.
Nee leren zeggen begint dus met consequent onderzoeken waar je ja en nee tegen zegt bij het maken van een keuze. Zodra je je hiervan bewust wordt, komen zogenaamde blinde vlekken of gewoontes duidelijker naar voren en creëer je energie om een keuze te durven maken. Daarmee komt het daadwerkelijk nee zeggen een stap dichterbij.
Nee uitspreken
Als je dan de ja’s en nee’s in kaart hebt gebracht en een keuze hebt gemaakt, dan komt de volgende stap: het lef hebben om daadwerkelijk de nee uit te spreken. Daar kun je hele theorieën over ophangen, en … het gaat om het doen. Zie het nee zeggen als een spier die aangesterkt moet worden. Dat gebeurt niet door erover te praten, maar door in actie te komen en te gaan oefenen, ook al vind je het eng en heb je allerlei rampscenario’s in je hoofd over wat er kán gebeuren als je nee zegt. In het filmpje wordt om te leren nee te zeggen een krachtige tip met een vette knipoog gegeven. Tegen wie ga jij vandaag nee zeggen?
Een betekenisvol leven
Mijn ervaring leert me dat de angst voor de consequenties vaak niet in lijn is met wat er in de praktijk gebeurt. Steeds hoor ik terug dat het eigenlijk allemaal best meeviel; eigenlijk begreep de manager of de partner het wel. De vraag die uiteindelijk steeds naar voren komt is of je wilt toegeven aan de vaak irreële gedachten over wat er allemaal mis kan gaan en dan maar ja zegt tegen iets wat je eigenlijk niet wil. Of ga je het avontuur aan en heb je het lef om je gedachten en je gevoelens te volgen en nee te zeggen tegen iets wat je niet wil? Dat leidt uiteindelijk tot een betekenisvol leven. Ter overdenking: ‘Ik ben liever de dader van mijn toekomst dan het slachtoffer van mijn verleden. (Karin Bloemen)’ Ben jij de dader of het slachtoffer van je eigen leven?
Oefening: Zeg ja tegen nee zeggen
Zeg de komende drie weken minimaal tien keer per dag nee! Dat hoeft niet direct bij wereldschokkende gebeurtenissen te zijn. Begin gewoon klein. Als iemand vraagt of je koffie wilt halen, iets voor hem of haar mee wilt nemen of als ze in de winkel vragen of je kleingeld hebt. Word nieuwsgierig naar je gevoel op het moment dat je nee zegt en wat er gebeurt in je omgeving. En nogmaals (wellicht ter bevordering van je motivatie): het gaat niet om het resultaat, maar om het aansterken van de nee-spier. Net zoals bij fitness geldt, gebeurt dat alleen door daadwerkelijk te oefenen. Noch je spieren, noch de vaardigheid om nee te zeggen groeien door erover te praten of erover te lezen.
Zeg NEE tegen de goede dingen, zodat je JA kunt zeggen tegen de beste dingen.
Op zoek naar meer praktische tips? Bestel direct het boek Verbindend Vermogen. In dit boek inspireert Marco Buschman jou om oprechte verbinding aan te gaan met jezelf, de ander, het team, de organisatie en de samenleving. Aan de hand van bewezen theorie, herkenbare praktijkvoorbeelden, persoonlijke verhalen, verrassende filmpjes en krachtige oefeningen krijg je steeds meer zicht op wat verbindend vermogen voor jou inhoudt en hoe je het in kunt zetten binnen je privé en je werk.
3 antwoorden