Creëer je beste teams!
Wat is het beste team waar je lid van bent geweest en wat zijn de emotie en ratio kenmerken die dit team tot het beste team maken? Waarschijnlijk denk je bij deze vraag direct aan een zakelijke omgeving of aan een sportteam. Plaats nu het begrip ‘team’ eens in een bredere context. Ook binnen je gezin, binnen een groep vrienden, onder vrijwilligers met wie je werkt of in een vereniging waar je lid van bent, is er sprake van teams en teamwerk.
Een derde ratio
Ik heb die ‘besteteamvraag’ aan vele mensen over de gehele wereld gesteld. Luisterend naar de antwoorden is er een duidelijk patroon te ontdekken. Een derde van de benoemde kenmerken heeft te maken met ratio. Onder meer, de beste teams:
- hebben een einddoel voor ogen waar overeenstemming over bestaat;
- kennen de strategie om daar te komen;
- hebben hun prioriteiten geformuleerd;
- hebben duidelijke afspraken gemaakt over taken en rollen;
- bestaan uit teamleden met de benodigde expertise,
- investeren in persoonlijke- en teamontwikkeling;
- hebben een helder en effectief besluitvormingsproces;
- hebben afstemming en toewijzing omtrent de benodigde middelen.
Deze rationele kenmerken zijn harde voorwaarden om invulling te kunnen geven aan het fundamentele uitgangspunt ‘Teams bestaan om resultaten te behalen.’ Overigens, ken je de 7 verschillen tussen een groep en een team?
Twee derde emotie
Door alleen invulling te geven aan de rationele kenmerken wordt een team nooit het beste team. Daar zijn andere kwaliteiten voor nodig die te maken hebben met emotie. Logisch, omdat teams en organisaties uit mensen bestaan. En als je mensen bij elkaar zet, ontstaat er per definitie emotionele dynamiek die niet of wel bijdraagt aan het creëren van een krachtige verbinding en samenwerking. De emotionele kenmerken vormen twee derde van het antwoord op de vraag wat de kenmerken van de beste teams zijn. Denk hierbij onder meer aan:
- het geven en ontvangen van vertrouwen om (afwijkende) gedachten uit te spreken;
- het gezamenlijk delen en vieren van (individuele) successen;
- het benoemen en uitspreken van conflicten;
- het ruimdenkend op waarde schatten van de onderlinge verschillen in ideeën, achtergrond, standpunten, persoonlijkheid, aanpak en levenswijze;
- het dagelijks geven en ontvangen van feedback;
- een sfeer van wederzijds respect en oprechte waardering;
- enthousiaste teamleden, die vooruit kijken en elkaar waarderen.
De impact van het aanwezig zijn van deze emotionele factoren op teamleden is dat zij zich gehoord en gezien voelen en dat zij zich gestimuleerd voelen om zich honderd procent in te zetten. Er is balans in het team en er ontstaat een werkplek waar psychologische veiligheid wordt ervaren en waar men interpersoonlijke risico’s durft te nemen. Teamleden stellen zich onder meer kwetsbaar op, ze vragen actief om hulp en ze zijn niet bang om fouten te maken.
Paradox over Emotie en Ratio
Door de consistente lijn in de antwoorden op de ‘besteteamvraag’ concludeer ik dat binnen de beste teams bewust of onbewust meer aandacht wordt besteed aan de emotionele kant van het aangaan van verbindingen en samenwerking. Betekent dit dat er in de dagelijkse praktijk ook meer aandacht moet worden besteed aan de emotionele aspecten van samenwerken in plaats van aan de rationele aspecten ervan? Wat mij betreft ontstaat hier een paradox. In zekere zin zijn ze gelijkwaardig, en tegelijkertijd ook weer niet.
Gelijkwaardig
De rationele en emotionele kenmerken zijn gelijkwaardig bij het creëren van de beste teams, omdat het direct problemen oplevert binnen het team of de organisatie als je aan één van de twee elementen minder of geen aandacht besteedt. Als je bijvoorbeeld niet voldoende duidelijkheid creëert rondom rationele kenmerken zoals doelstellingen, taken en procedures, dan ontstaan er vragen over de richting en de functionele kant van de samenwerking. Dat heeft impact op de effectiviteit van het team. Evenzo geldt dat als er bijvoorbeeld onvoldoende aandacht wordt besteed aan emotionele kenmerken als vertrouwen, respect en transparantie er direct minder oprecht wordt samengewerkt. Ook dat heeft impact op de samenwerking en de effectiviteit van het team. In zoverre zijn beide kenmerken gelijkwaardig bij het creëren van beste teams.
Ongelijkwaardig – Ratio meer aandacht
Zoals aangegeven is het uitgangspunt dat emotie en ratio in de basis gelijkwaardig zijn om als team effectief te zijn. Ik zie helaas in de wereld om me heen dat bij veel teamleden en -leiders de ratio nog steeds oververtegenwoordigd is. Vanuit deze focus wordt meer aandacht besteed aan het verder optimaal inrichten van het team. Er is ongelijkwaardigheid ‘in het voordeel’ van de ratio wat op termijn leidt tot voornamelijk functioneel verbonden teams. En of deze oververtegenwoordiging in focus op ratio uiteindelijk leidt tot beste teams betwijfel ik gezien de verhouding van een derde ratio en twee derde emotie in de antwoorden op de ‘besteteamvraag’.
Ongelijkwaardig – Emotie meer aandacht
En er is een tweede reden voor ongelijkwaardigheid en die ook in lijn is met de geconstateerde verhouding. Mijn overtuiging is dat de emotionele factor de natuurlijke bron bevat van inspiratie voor krachtige samenwerking en het bereiken van resultaten. Denk bijvoorbeeld aan de liefde voor de patiënt, de aandacht voor de leerling, de passie voor getallen, de droom van een betere wereld, et cetera. Deze drijfveren behoren tot het domein van de emoties en zijn een onuitputtelijke bron van betrokkenheid. Als je de juiste omstandigheden kunt creëren om op een oprechte manier gebruik te maken van deze natuurlijke bron, dan worden onmogelijk geachte resultaten haalbaar. Door bijvoorbeeld verbinding te leggen tussen de inspiratiebron van ‘de groei van kinderen’ en hun te verrichten activiteiten, gaan leerkrachten zichzelf steeds meer verbinden en zijn ze bereid zich extra in te spannen voor de klas. Ze werken minder voor het geld, eerder voor hun ‘geloof’. Daarmee ontstaat ongelijkwaardigheid ‘in het voordeel’ van de emotie. Onderzoek van Google naar kenmerken van beste teams bevestigt het beeld dat vooral emotionele factoren van doorslaggevend belang zijn voor het vormen van beste teams.
Creëer je beste teams!
Hoe zorg je ervoor dat je ook thuis de beste werkomstandigheden creëert voor iedereen, inclusief jijzelf? Het loont als teamlid of -leider om extra in te zetten op de emotionele factor die hierboven beschreven is. Maar in deze tijden van werken met virtuele teams wordt bovendien iets anders verlangd van jou als leidinggevende. Je collega’s 3x per dag ontmoeten in een online meeting hoeft nog niet te betekenen dat een medewerker het gevoel heeft dat er voldoende contact is met de leidinggevende. Persoonlijke aandacht lijkt sluitpost van de tijdsbegroting van een leidinggevende te worden, maar het is wel degelijk onderdeel van de job om hier extra tijd in te investeren. Hoe kan je de 1 op 1 verbinding optimaliseren, ondanks de fysieke afstand?
Hoe breng je bijvoorbeeld in kaart wat de energiebronnen en stressoren van jezelf en van je collega’s zijn? En hoe kan je dit vertalen naar een manier van (samen)werken die bij jou past? Stoom jezelf klaar voor deze nieuwe manier van verbindend leiderschap en hybride teams en ervaar hoe je op eenvoudige wijze je eigen gevoel van bevlogenheid positief kunt beïnvloeden. Hoe en waar? Meld je aan voor onze nieuwste (online) 2 daagse training ‘Effectief leidinggeven aan hybride teams‘. Een krachtig en interactief programma dat jou antwoord geeft op al deze genoemde vragen en je praktische tools reikt waarmee je direct aan de slag kunt gaan. Ook nemen we je mee in het gedachtegoed van teamenergie, waardoor je beter kunt beoordelen welke energieën er in een team aanwezig zijn en hoe je die kunt beïnvloeden.
5 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.