Doe eens normaal!
Ben je een beetje down of depressief? Is je kind levendig of heeft het ADHD? Wanneer wordt verdriet een ziekte die behandeld moet worden? Moet dat met medicijnen of met cognitieve therapie? Is een psychische stoornis genetisch bepaald of komt het door omgevings-factoren? Wat zijn eigenlijk psychische stoornissen en is het zinvol daar wereldwijd afspraken over te maken? En wat is de rol van de politiek bij het voorkomen van en zorgen voor patiënten?
Boek ‘Doe eens normaal’ een ‘must read’
In het boek ‘Doe eens normaal; over zin en onzin van psychiatrische diagnoses’ wordt door onderzoeksjournalist Malou van Hintum uitgebreid ingegaan op dit soort vragen. Wat mij betreft een ‘must read’ voor alle leidinggevenden, HR-managers, coaches en trainers. Ze schrijft op frisse en toegankelijke manier over genoemde vraagstukken. Daarbij plaatst ze vraagtekens bij de huidige aanpak van de politiek die de ‘psychische zorg’ vooral als een kostenpost en een individueel vraagstuk benaderd. Een aanpak waarbij de kosten voor deze zorg steeds meer verhaald worden op de betrokkenen.
Nature of nurture?
Malou laat daarbij onderbouwd zien dat psychische stoornissen voornamelijk een maatschappelijk vraagstuk zijn waar op een andere manier mee omgesprongen moet worden dan de huidige individuele en op medicijnen gebaseerde aanpak. Want wat blijkt? In tegenstelling tot wat veel mensen denken zijn biologische factoren veelal van ondergeschikte belang bij het ontstaan van een stoornis. De ‘nature or nurture’ discussie krijgt een wending richting de ‘nurture’ gedachte: ‘Ons genenpakket zit bomvol mogelijkheden, zowel positieve als negatieve, en het hangt in belangrijke mate van onze omgeving af of die tot uiting komen.’
Laagopgeleiden vaker depressief
Wat maakt dat laagopgeleiden naar verhouding vaker depressief zijn, vaker hartziekten hebben, meer roken, meer overgewicht hebben en een lagere levensverwachting hebben? ‘Het verschil in gezonde levensverwachting is groot: hoogopgeleiden leven vijftien jaar langer zonder beperkingen dan laagopgeleiden, en negen jaar langer zonder chronische ziekten. Het verschil in levensverwachting tussen hoog- en laagopgeleiden liegt er ook niet om: dat is zeven jaar.’ Hebben de laagopgeleiden ‘slechte’ genen of andere biologische factoren waardoor ze extra gevoelig zijn voor deze kwalen? Nee dus! Dit heeft in belangrijke mate met omgevingsfactoren te maken. Besef daarbij dat de groep laagopgeleiden het minst gevoelig is voor een individuele benadering, dan kun je helemaal vraagtekens stellen bij de politieke keuze om de gezondheidszorg verder te individualiseren en te laten betalen door de ‘veroorzaker’.
Ook wordt in ‘Doe eens normaal’ uitgebreid ingegaan op ADHD, depressie en autisme. Wat deze stoornissen zijn en welke misverstanden er bestaan over de oorzaak en behandeling ervan. Er worden vraagtekens gezet bij het gebruik van (teveel) medicijnen. Tevens wordt de vraag beantwoord of we tegenwoordig niet teveel van deze ‘stoornis etiketten’ aan het plakken zijn. Dat plakken gebeurt overigens op basis van afspraken die zijn vastgelegd in het handboek voor de psychiatrie; de DSM-IV. Maar heeft het wel nut om wereldwijd afspraken te maken over wanneer gedrag een stoornis wordt? Is de wijze van beschrijven van bijbehorend gedrag niet te vaag en de indeling ervan achterhaald? Wordt er wel voldoende rekening gehouden met culturele verschillen? En bestempelt de DSM-V nog meer ‘afwijkend’ gedrag als stoornis?
Het antwoord van meerdere specialisten is duidelijk: ‘ze geloven er geen jota van dat er met zo veel mensen iets mis zou zijn, en vinden dat we vooral ziek worden gemáákt – door dokters, onderzoekers en de farmaceutische industrie, die daar allemaal financieel belang bij zouden hebben. Aan ziekte valt immers te verdienen.’ Kijk eens naar het volgende filmpje. Is dit kind erg onderzoekend en wellicht wat rusteloos of heeft het ADHD?
Psychische stoornissen in Nederland
Tot slot nog enkele cijfers ten aanzien van psychische stoornissen binnen Nederland:
- 40% van de Nederlanders hebben in hun leven wel eens een psychische stoornis gehad.
- Dit cijfer is al meer dan 10 jaar constant.
- Per jaar hebben 1,9 miljoen Nederlanders tussen 18 en 64 jaar een psychische stoornis.
- Van hen leiden bijna 550.000 mensen aan een depressie en bijna 400.000 mensen aan een sociale fobie.
- Angst- en stemmingsstoornissen komen het meest voor: bij 2 op de 10 Nederlanders.
- Alcoholmisbruik komt bij 1,5 op de 10 Nederlanders voor.
- Aandachtstekort- of gedragsstoornissen komen bij 1 op de 10 Nederlanders voor.
- Bijna de helft van de mensen met een stoornis heeft 2 of meer aandoeningen.
- De kans dat een lager opgeleide een antisociale gedragsstoornis krijgt is 3 keer groter dan een hoger opgeleide.
- De kans op ADHD is voor mensen met een laag inkomen acht keer groter dan voor mensen met een hoog inkomen.
- Mensen met narcistische en psychopathische trekken zijn oververtegenwoordigd in de top van bedrijven en instellingen.
Omgaan met ‘afwijkend gedrag’ in team of organisatie
Oftewel, de kans dat je iemand kent of tegenkomt met een (gediagnosticeerde) psychische stoornis, of deze heeft gehad, is aanzienlijk. Hoe kijk jij tegen hen aan en wat is jouw verantwoordelijkheid als leidinggevende, HR-manager, trainer of coach? Wat weet jij eigenlijk van deze stoornissen? Weet je wat je moet doen als iemand ‘afwijkend’ gedrag vertoont? Geprikkeld door de vragen? Lees het boek ‘Doe eens normaal’ van Malou van Hintum dan eens.
Geniet van het (niet) normaal zijn!
0 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.