Dienend Leiderschap
Waarom geeft u leiding: om te dienen of u te laten bedienen? Het oprecht beantwoorden van deze vraag is erg belangrijk. Je kunt namelijk niet veinzen dat je een dienend leider bent. En als leiderschap niet dienend is, wat is het dan wel? In een wereld die geteisterd wordt door opstanden, oorlogen en economische recessie zou je zomaar de conclusie kunnen trekken dat bij veel leiders het eigenbelang voorop staat.
Er wordt veel tijd en energie gestoken om het gedrag van leidinggevenden van buiten af te veranderen. Maar gaat het niet meer om het innerlijk? Steeds meer raak ik er van overtuigd dat mensen die hun hart niet op de juiste plaats hebben nooit dienende leiders zullen zijn. Wanneer je innerlijk zich laat leiden door eigenbelang, vanuit de gedachte dat je een beetje moet geven en veel moet nemen, zal het lastig worden de weg naar Dienend Leiderschap te vinden. Je zult dan altijd een egoïstische leider blijven.
Hoe is het verschil tussen egoïstische leiders en dienende leiders waar te nemen? Gordon MacDonald gaat hier in zijn boek Breng orde in je innerlijk leven dieper op in. Hij signaleert twee soorten leiders. Egoïstische gedreven leiders en leiders met een roeping.
Egoïstisch gedreven leiders denken dat ze alles bezitten. Ze bezitten hun relaties, materiële zaken en hun posities. Ze zijn baas van hun eigen bureaucratie en geloven dat de schapen er zijn voor de schaapherder. Ze streven er naar al het geld naar de top van de hiërarchie te laten stromen.
Mensen met een roeping geloven dat alles hen tijdelijk gegund is. Ze begrijpen dat ze ook hun positie in bruikleen hebben vooral van de mensen die aan hen rapporteren. Aangezien ze niets bezitten, hebben ze de gedachte dat dit hun rol in het leven is, alle schapen te hoeden die ze op hun weg vinden.
Egoïstische gedreven leiders hebben een hekel aan feedback omdat ze denken dat u hen niet langer als leider wilt hebben wanneer u kritiek uit. En dat vinden ze erg omdat ze zichzelf met hun positie vereenzelvigen. Ook vinden ze het lastig om mensen om zich heen tot ontplooiing te brengen. Dat betekent immers concurrentie wat betreft hun positie.
Leiders met een roeping hebben een dienstwillig karakter en schatten feedback op waarde. Ze weten dat ze de leiding hebben omdat ze zich dienend willen opstellen. Als iemand met een suggestie komt dat het nog beter kan, horen ze dat graag aan. Leiders met een roeping stellen anderen in staat zich te ontplooien. Ze zijn van mening dat leiderschap niet alleen het terrein is van degenen die formeel de leiding hebben.
Het menselijk ego weerhoudt mensen ervan om dienende leiders te worden. Wanneer je jezelf het belangrijkst vindt als leider krijg je een vervormd beeld van je belangrijkheid. Je ziet jezelf als het centrum van het universum. Er zijn twee manieren waarop het ego ons in de weg kan staan.
- De eerste is zelfoverschatting. Wat ben ik toch goed. Leiderschap gaat over mijzelf en niet over de mensen aan wie ik leiding geef.
- De tweede is zelfonderschatting of angst. Deze leider heeft een te lage dunk van zichzelf en is bang.
In beide gevallen kost het leiders moeite om vrede met zichzelf te hebben en is er sprake van gebrek aan zelfvertrouwen. Dat gebrek aan zelfvertrouwen komt voort uit een gebrek aan eigenwaarde. Mensen die zichzelf overschatten gedragen zich alsof ze de enigen zijn die er toe doen om hun gebrek aan eigenwaarde te compenseren. Ze overcompenseren omdat ze ontevreden zijn met zichzelf en proberen alles en iedereen om zich heen te controleren. Leiders die door zelfonderschatting of angst gedreven worden voeren vaak niets uit, ze verstoppen zich. Deze leider hecht veel waarde aan de ideeën van anderen, vooral aan die van hun leidinggevenden. Onder druk wenden ze zich tot degenen die de meeste macht hebben.
Mocht het allemaal enigszins confronterend zijn dan kan ik je geruststellen. De meesten van ons vertonen sporen van zowel zelfoverschatting als zelfonderschatting. Het goede nieuws is dat er een remedie bestaat voor beide toestanden: bescheidenheid. Echt leiderschap – de essentie van het menselijk verlangen en streven – vraagt om een zekere bescheidenheid die op de situatie is toegesneden en het beste in mensen losmaakt. Bescheiden mensen denken niet dat ze minder zijn, ze denken wel minder aan zichzelf. Uiteindelijk wordt de overgang van egoïstisch leiderschap naar Dienend Leiderschap ingegeven door innerlijke verandering.
Bronnen
Gordon MacDonald, Breng orde in je innerlijk leven
Ken Blanchard, Over Leiderschap
0 antwoorden
Stuur mij een e-mail als er vervolgreacties zijn.Stuur mij een e-mail als er nieuwe berichten zijn.